Obrigado
Apoloxía animalista, campás de cristal, as movidas do Mundial feminino e unha crónica extensísima do que foi este Paredes de Coura. Para ler con moita calma
Obrigado é como escribo este boletín moitos martes, pero tamén é a palabra que máis repetín a semana pasada no meu intento por que os portugueses me recoñeceran coma un deles, ou polo menos coma un compañeiro da lusofonía. Non funcionou. A cada interacción tipo “Uma cerveja grande, por favor” pola miña parte -pronunciada co sotaque máis esforzado posible- sempre chegou unha resposta similar a “Son cinco euros, muchas gracias”. Supoño que no meu falar e nas miñas pintas hai para eles centos de alertas de españolito medio e que ata me entenden mellor cando lles falo castelán ca galego, mais sempre me frustra que compartindo gran parte do noso idioma teñamos artellado dúas realidades tan diferentes e que viven de costas unha á outra.
É un tema para outro día, en calquera caso. Para quen precise contexto, a semana pasada estiven en Paredes de Coura de festival e, despois de varios días coméndome dez ou doce horas de concertos, durmindo nunha esterilla, mollándome coma un pito e malvivindo en xeral, traio bastante cousa que contar no musical. Con todo, vou ir antes con outros temas, que sei que hai bastantes dos que len esta Xanela que poñen o piloto automático cando chega a sección de música.
Animaladas
Por motivos que non alcanzo a comprender os meus timelines de Instagram e Twitter están petados nas últimas semanas de memes, vídeos e cousas en xeral de animais. Agradézoo bastante despois de meses de turra con publicidade de criptomonedas e demais estafas piramidais. Como aparte teño o dedo fácil para soltarlle corazonciños a cada vídeo dese estilo cada vez sálenme máis e máis e máis. Malia isto, hai unha publicación en concreto que me deixou roto por completo.
O noso amigo Balltze, o canciño shiba inu dun dos memes máis famosos de Internet, morreu esta semana despois de pasalo mal durante varios meses cunha enfermidade. Para quen aínda non o saiba de min, teño unha pequena obsesión -non descarto que sexa patolóxica- con esa raza de can en concreto que fai que a miña pestana de Explorar en Instagram sexa tal que así en calquera momento do día (a captura de pantalla é do momento no que estou escribindo este post):
Non sei en que momento desenvolvín esta filia, pero estou seguro de que Balltze tivo que ver con ela, xa que o meme, amais de facerme gracia, axúdame a empatizar bastante co animal. Por todo iso, quedei moi triste cando lin a publicación que deixo aquí enriba. Aínda así, quería comentar que me espertan non poucas alertas todas esas persoas que explotan comercialmente e monetizan as imaxes das súas mascotas. Non dubido que detrás de moitos deses casos hai só amor puro e cariño hacia os animais, pero cando vexo algún vídeo de xente que molesta aos seus cans ou gatos só por ter un vídeo “gracioso” férveme o sangue.
Púxenme moito peor, iso si, cas imaxes dos subnormales, desgraciados e malnacidos que se puxeron a dispararlle as candorcas dende o seu veleiro. Xa lera por Twitter uns días antes que había xente organizándose para tratar de facer algo así e que saíran á luz as imaxes pois polo menos axuda a que poidan mediar as autoridades antes de que pase algo aínda máis grave. Por sorte, son un animal protexido -e menos mal, porque é unha especie maxestuosa que cómpre preservar- e aos putos retrasados do barco pódenlle caer multas bastante importantes.
Xa falei hai uns meses do tema das candorcas do Atlántico e das súas interaccións cos barcos. Amosan un comportamento único no mundo e penso que é unha oportunidade fantástica para coñecer máis dun animal intelixentísimo, na cima da pirámide alimenticia e cuxa mera presenza nos nosos océanos debera ser un motivo de orgullo e un aliciente para concienciarnos da importancia de coidalas a elas e ao seu medio.
Como xa se me quentou un pouco a boca co tema anterior vou deixar por aquí unha lista de publicacións relacionadas con animais e que, ou ben me fixeron moita gracia, ou ben me pareceron cuquísimas e quero compartilas. Para botar fóra as malas vibras de andar insultando peña por Internet (algo moi de 2013, por outra parte).
A ovella que xoga a cotar contra unha vaca
O gato que fai streaming en TikTok (e ollo, que lle donan bastante pasta)
Os lagartos que se abrazan na praia mentres rompe o mar
O home que ten un crocodilo como mascota e que lle axudou a superar unha depresión. “Non sei que tería feito sen el”, di, mentres lle dá cariños e o animal pon cara de felicidade. Outras perlas da entrevista: “Non é o típico aligator, é máis cariñoso” ou “Podes durmir a sesta con el”. Choro
Vale, esta historia necesita algo máis de contexto. Supoño que moitos saberedes que os salmóns son peixes que viven a súa vida adulta no mar e que volven a reproducirse só e exclusiva ao río no que naceron. Non hai aínda unha explicación científica dese tema -especulan cun compoñente nervioso- e resulta outra desas misteriosas marabillas da natureza. En calquera caso, o que non sabía é que, nese proceso, os machos sufren unha transformación total e bastante grotesca do seu corpo, que perde calquera función alimenticia e pasa a centrarse en exclusiva na reprodutiva. No caso de sobrevivir a esta experiencia, volven ao océano e recuperan a súa forma orixinal. Flipante. Quédome co comentario do paisano que, vendo as fotos, di: “Eu normalmente vs. eu nos DM á unha da mañá”
Figos de cristal
Nin leo tanto como debera nin adoito traer por aquí moito do que leo. En calquera caso, a semana pasada terminei coa novela de Sylvia Plath, A campá de cristal, e quería fincapé nuns parágrafos que me pareceron xeniais para resumir tanto o custo de oportunidade da vida como o xeito en que os mecanismos da ansiedade nos poden chegar a paralizar por completo.
A metáfora da figueira creo que é de lonxe o máis comentado do libro cando das con calquera reseña, pero é realmente un dos cumios dunha historia que, por momentos, conxela o peito en canto se é consciente dos paralelismos da protagonista ca propia vida da escritora, que terminou suicidándose un mes despois de que a novela saíra á luz. É o relato dun descenso aos infernos narrado dende adentro, un berro xordo acerca da importancia da saúde mental nunha época de electrochoques, lobotomías e estigmas. As presións sociais, a mirada sobre o corpo das mulleres, a liberdade sexual, o conservadurismo, as expectativas, o desexo, a identidade. Son moitos os temas que atravesan as páxinas da novela. Hai moito poder detrás dunha historia aparentemente inocente.
Un deporte podre
Que o fútbol de hoxe en día e unha esterqueira moral tiñámolo todos máis ou menos claro. Estados ditatoriais onde se violan dereitos humanos comprando equipos ca connivencia das autoridades, protección por parte dos clubes a xogadores condenados ou acusados de agresións sexuais, aficións con actitudes homófobas, racistas ou apoloxistas da violencia de xénero… o repertorio onde escoller é bastante amplo. Que máis ou menos calquera institución do futbol de elite está metida de cheo na merda é unha obviedade.
Os que seguimos este circo -dedícolle moitas horas, aínda que case nunca fale de fútbol aquí- imos tragando como podemos cas cousas que non nos gustan, condenándoas coa boca máis ou menos grande en función do preto das nosas filias que nos alcancen as diferentes situacións e poñendo unha pinza hipócrita no nariz para desfrutar na medida do posible dun deporte que, malia todo, tense convertido en parte da vida de millóns de persoas de todo o mundo. É un fenómeno global, que une a sociedades de todo o planeta e que mesmo vertebra parte da vida social e cultural de moita xente. A día de hoxe, aínda me fascinan e me emocionan imaxes como as da Arxentina festexando a Copa do Mundo a comezos do ano ou os ecos desta celebración noutra punta remota do mundo, en Bangladesh.
É por iso, e por fin chego onde quería, que me toca moitísimo a moral -por non dicir o nome da nova variante do covid- ver como algo tan puro, desfrutable e feliz como que a selección española se teña proclamado campioa do mundo feminina se convertira na enésima polémica dun deporte, o fútbol, podre e corrupto ata a médula en todos os seus estamentos,
Calquera dos que me ledes estaredes ao tanto da polémica do bico de presidente da Federación Española de Fútbol, Luis Rubiales, á unha das xogadoras, Jennifer Hermoso, durante a celebración. Paso de enlazar nada e de alimentar o tráfico desas imaxes, que teñen agravantes como ver ao propio Rubiales no palco de autoridades celebrando como se fora -non o descarto- enfariñado perdido agarrándose o paquete ou o vídeo do seleccionador Jorge Vilda agarrándolle unha teta a outra xogadora durante o partido. Que con todos os antecedentes -os mil escándalos de Rubiales, o motín de quince xogadoras contra Vilda- esta xente teña chegado no cargo a onde chegaron é indigno dun país decente, pero que xa se teñan apropiado e escurecido o éxito futbolístico dunha xeración histórica de rapazas é deprimente.
Hai outros detalles desta historia que tamén me poñen do fígado. A imaxe da reina de España baixando a levantar o trofeo con elas, roubando o protagonismo dun momento histórico. Ver a un acreditado machista como Santiago Abascal felicitándoas en redes. Ler aos medios tragando con toda a merda da Federación, ata coas posibles declaracións falsas de Hermoso filtradas para frenar a polémica. En clave galega, hai aínda un apunte máis: a polémica contra os gobernos municipais do BNG por poñer (uns) ou por non poñer (outros) pantallas xigantes para ver a final. Os uns din que non se axuda a construír nación galega con eses xestos, os outros que os do Bloque son uns tiranos independentistas que reprimen aos españois. En Compostela chegamos mesmo ao extremo de que dende o PP lle afearon a Goretti Sanmartín non ter felicitado en redes ás campioas, porque debe ser que Alexia Putellas ou Aitana Bonmatí están preocupadas do Instagram da nosa alcaldesa.
Sendo sincero, nesta polémica propia de agosto e de escaso percorrido, a miña opinión é que se a xente a fai feliz ver a un grupo de rapazas ganar un trofeo, a tope con elas. A min tamén me cheira mal a exaltación patriótica que vén ligada a cada evento deportivo, pero son os referentes que temos próximos -entendo que calquera rapaza se pode ver máis preto de Tere Abelleira que dunha futbolista doutro país do mundo- os que nos axudan a ter exemplos que imitar e ídolos aos que seguir. Os éxitos da selección masculina a min pilláronme na adolescencia e xa por entón escapaba bastante da simboloxía españolista, o cal non quita que me acorde sempre de onde e con quen estaba cando Iniesta meteu o seu gol en Sudáfrica. Foi un momento feliz propiciado por un deporte que amaba e amo. Ogallá dentro de trece anos haxa centos, miles, millóns de persoas que se acorden da mañá de agosto na que Olga Carmona fixo historia. E sobre todo, ogallá sirva para que o seu fútbol siga medrando, chegue a máis rapazas, acade unha cobertura televisiva decente e se lle outorguen condicións propias do que son: as mellores do mundo.
O Couraíso, versión extendida do director 2160p
Vale, hai un problema: levo escrita a extensión habitual dun post da Xanela e teño o que máis me apetecía contar esta semana, todo o do Paredes de Coura, sen comezar. Vou modificar o formato da crónica do Primavera Sound, porque ao final daquela vez soltei por aquí un aluvión de nomes sen moito contexto e, aínda que a min como lector potencial me tería interesado, entendo que se fixo duro de tragar no seu momento. A ver se relatando por días funciona mellor.
Mércores 16: A Pulponeta, Jessie Ware e un día incomparable
Parto da premisa do meu propio tuit: o do primeiro día desta edición do Paredes de Coura foi unha cousa difícil de igualar. Terei estado en corenta ou cincuenta festivales na miña vida e poucas veces me saleu tan ben un día coma desta vez. Cheguei xa ás carreiras, porque entre que non quixen ir por autoestrada para non alimentar o negociazo de Audasa e que tiña que montar todo o tinglado da tenda dábame medo perderme algún dos concertos da tarde.
Ao final saliu todo ben e alí estaba eu, ás 18:45 horas, todo pancho tirado na herba para ver a Dry Cleaning. Certamente, o do exitazo de crítica desta banda a min téñenmo que explicar -estivo en todas as listas de finais de 2022-, pero teñen un directo bastante decente. Un guitarrista flipadísimo -igual ten algún colega en común con Rubiales para certos asuntos-, unha cantante de spoken word especialista en poñer caras de tola e mirar cara ao infinito e algún temazo coma ‘Viking Hair’ ou ‘Gary Ashby’. Perfectos para abrir boca á tardiña.
O tema é que de aí ao final da xornada xa non houbo máis tregua. Todo era importante. Pirei na última canción a tempo de coller sitio para Snail Mail, que gastou a traca máis importante de toda a pirotecnia xa de inicio. Interpretou ‘Pristine’ e non hai repertorio que sosteña un concerto á altura desa canción, magnífica e devastadora. Cando se apagaron as guitarras e ese coro de “I’ll never love anyone else” deu a sensación de que estaba todo o peixe vendido e, en certa medida, foi así. ‘Heat Wave’ ou ‘Thinning’ elevaron a media, pero o seu segundo disco, Valentine, palidece bastante -en estudo e en directo- fronte ao anterior.
Algo máis extensa, só uns corenta anos, é a traxectoria de Yo La Tengo. Son unha banda histórica do rock alternativo e ca cal tiña unha conta pendente: dúas veces pasaron por Compostela nos últimos dez anos, dúas veces se me escaparon. Como é inevitable, en catro décadas hai altos e baixos. Mais a banda de Hoboken vén de editar un álbum fantástico habida conta do que xa nos teñen dado. This Stupid World acapara boa parte dun repertorio en directo no que tiven a sorte de que entrara a electricidade de ‘Flying Lesson (Hot Chicken #1)” ou a suavidade de ‘Autumn Sweater’. Quedou fóra por completo o meu disco favorito deles, Painful, e pode que nunca vaia desfrutar desa xoia que é ‘Nowhere Near’ en directo, pero a culpa e miña e non deles. Para o peche rescataron ‘Pass the Hatchet, I Think I’m Goodking’ e Ira Kaplan puido propulsar cara o infinito nunha extensísima suite instrumental os sons dunha guitarra da que teñen saído algúns dos momentos máis importantes da historia da escena alternativa.
Quero aproveitar para recalcar o cómodo que foi todo este ano no festival. Penso que pincharon bastante en vendas -en redes había moitísimas críticas ao cartaz, as cales non comparto- respecto a edicións anteriores e que só o sábado se moveron nos máis de 25.000 espectadores que o recinto pode acoller. En calquera caso, resultaba ata obsceno poder atopar sitio en primeiras filas para todos os concertos sen andar a empurróns, poder pedir nas barras sen facer nin un minuto de cola, sentarse a comer con calma ou simplemente moverse con facilidade polo entorno. Debería ser unha común en todos os festivais -este ano o Primavera estivo preto de ser así-, mais que veña aquí a mencionalo indica que en citas deste calibre é a excepción e non a norma.
Onde non tiña dúbidas de que ía ser fácil atopar sitio era en Frank Carter & The Rattlesnakes, protagonistas unha vez máis dun concerto memorable. Terceira vez que os vía, terceira vez que o bordan cun espectáculo case calcado, aínda que teñan editado bastante material neses sete anos entre citas. Os trucos do colega Frank non se fan vellos. Botado ao público dende a primeira canción, facendo crowdsurfing, organizando un “moshpit for the ladies” -aínda que os pogos xa estaban a ser bastante máis equilibrados en canto a xénero do habitual- e repartindo estopa a base de rock contundente e cancións directas. Non vexo moita chicha nas novas, pero calquera dúbida se disipa en canto prende ‘Devil Inside Me’ e te ves no medio dun wall of death multitudinario. Sempre ben.
Ca adrenalina a tope pirei antes de que rematara o espectáculo con ‘I Hate You’ para coller un sitio top para ver ao que máis me atraía da xornada: Squid, aka A Pulponeta (si, sei que o nome significa calamar en inglés). Xa falei aquí unha morea de veces deste grupo, pero é que a día de hoxe son O GRUPO. O Monolith é un pepinazo de disco e, despois de non terlle prestado demasiada atención no seu momento, recoñezo que Bright Green Field é outra barbaridade. Teñen un directo potente, de virtuosismo instrumental e unha potencia sobre o escenario asentada na evolución e posterior explosión de cancións coma ‘Narrator’ -o momento de catarse foi espectacular-, ‘Pamphlets’ ou ‘The Blades’, ca que pecharon. Todo muta bastante respecto da versión de estudo, as cancións interactúan unhas cas outras, medran, revólvense. O ceo non é o seu límite, é onde se apoian para alcanzar o que está por riba.
Xa estaba o día feito e aínda non comezara a cabeza de cartel: Jessie Ware. En realidade si, porque cando saín da carpa de ver a Squid e cheguei ao escenario principal xa ían alá dúas cancións. Unha auténtica mágoa de solape porque a artista británica ten un directo brutal que lle saca aínda máis lustre aos seus dous fantásticos últimos discos. Unha auténtica festa de pop sen complexos, de liberación sexual, de hedonismo, de bailar, de todo o que está ben neste mundo. Na súa proposta, que pide unha advertencia de “Solo temazos (‘Pearls’, ‘Remember Where You Are’, ‘Read my Lips’, ‘Save a Kiss’)” colle incluso unha versión do ‘Believe’ de Cher recibida cos brazos abertos polo público. Un espectáculo total. Un concerto de dez concluído por todo o alto con ese himno recente que é ‘Free Yourself’. Todo condensado neste preciso tuit sobre a súa música e a súa figura:
Despois de Jessie Ware viña o set de electrónica de Bicep, pero o parón de case unha hora sen música en ningún escenario mentres montaban todo no principal matou as miñas ansias por seguir de pé despois dun día tan intenso. C’est fini.
Xoves 17: Fever Ray e o val alpino
É costume que no transcurso entre etapas de alta montaña dunha grande volta de ciclismo haxa unha etapa que os xornalistas deportivos chaman “de transición”. Portos de menor entidade, paisaxes de verdes vales e cimas nevadas, o pelotón sesteando en favor dalgunha fuga… son momentos clásicos do calendario ciclista. Resulta que tamén se pode aplicar a festivais e que, despois de subir o mércores deste Paredes de Coura o Mont Ventoux, o Angliru e o Zoncolan; o venres prestábase para tomalo con máis calma, alén do gran reclamo que era Fever Ray.
Aínda así, acabei subindo ao festival bastante cedo -sobre ás sete da tarde hora portuguesa- para ver a Avalon Emerson & The Charm. Tíñaos pendente despois de perdermos polos solapes do Primavera e priorizar outros grupos sabendo que con eles ía ter repesca en agosto. Como o público estaba bastante cautivado polo concerto de Tim Bernardes -fai cousas chulas en corte de pop folk tropical, pero non acabo de entrar no seu rollo-, vinme eu só na carpa secundaria en primeira fila. Admito que non son tan fan como para estar alí, pero a proposta da outrora dj reconvertida a artista de “pop con cousas” é cuquiña. Tiveron algún problema técnico e, máis alá de temas de éxito como ‘Sandrail Silhouette’ ou ‘Hot Evening’, ao invento cóstalle arrincar, pero é interesante para ter en conta de cara a futuro.
Menos futuro teñen por diante The Brian Jonestown Massacre. Son unha banda histórica da psicodelia -levan trina anos facendo música-, pero en ningún momento conseguín entrar nun concerto do que marchei antes de tempo para ver a Sudan Archives, a gañadora da xornada. En teoría, a súa é unha proposta de rhytm and blues con toques de música africana e coa característica de que toca o violín dunha forma peculiar. Na práctica, é un tornado de estímulos. Danzas tribais, arcos de violín empregados coma sables, trap durísimo, coqueteos ca electrónica. Todo liderado pola personalidade desbordante da propia Sudan -alcume posto á artista norteamericana polo seu interese nas culturas africanas-. Outra das débedas pendentes que traía do Primavera e que devorou unha carpa que se lle quedou ben pequena para a que armou. Fumouse ‘Confessions’, a miña favorita, que só sampleou un anaco ao final, pero perdónollo porque deu un bolo lexendario.
Do concerto de The Walkmen case preferiría non falar. Fun sen ganas de que me gustaran e non me gustaron. Sorpresa. Primeiro concerto en dez anos, reunión dun grupo importantísimo en toda a escena de renacemento do rock neoiorquino a comezos de século e demais alicientes. O cantante, Hamilton Leithauser, ten un vozarrón que pode soster o que sexa, pero as cancións para min son planas, clónicas e con pouco contido. O que non me esperaba era ver tanta expectación no público por un grupo que no seu día tampouco acadou un éxito excesivo. Quen si me agradou sen agardalo foi Loyle Carner. Tercer artista do día cuxo nome traía anotado do Fòrum e co que puiden poñerme ao día en Coura. Tiña medo de terme desconectado do hip hop porque hai tempo que ninguén me di nada novo neste xénero, pero -ao contrario do que me pasa cos seus discos- o rapero británico encantoume. Acompañado por unha banda que lle dá moito empaque ao seu rap, ofreceu un espectáculo de moi alto nivel cas súas letras introspectivas e de denuncia social. Aparte víaselle realmente emocionado pola situación, polo público, polo entorno no que estaba a actuar e a conexión foi moi pura.
Era o turno da referencia do día, Fever Ray, e a artista sueca estivo á altura. Integrante dos míticos The Knife -das poucas referencias de electrónica que teño e que me gustan-, apoiouse sobre todo no seu último traballo, Radical Romantics, para dar o concerto que daría Björk se fixera música que me gustara. Art pop sostido nunhas estruturas electrónicas oscuras e densas. A grandilocuencia de ‘What They Called Us’, a furia de ‘Even It Out’, a elegancia de ‘Shiver’. Pero tamén unha mirada ao seu disco homónimo de debut en 2009, recuperando temas como ‘If I Had a Heart’ ou ‘When I Grow Up”. Non me encheu o peito como a inmediatez de Jessie Ware nin cadra nas miñas coordenadas artísticas como Squid; mais canto máis penso neste concerto máis me decato do bo que foi e de todas as arestas dun traballo maxistral. Acabo de reler este parágrafo e non lle fai xustiza ao que verdadeiramente foi: un directazo.
Aínda había unha sesión dj máis, pero para min o xoves do Paredes de Coura 2023 morreu en joe unknown. Outro artista que, repítome coma o allo, viña con ganas de ver do Primavera e que cunha proposta moi próxima a Sleaford Mods me valeu para gastar as forzas que me quedaban nun pogo tan grande e desproporcionado que baleirou a parte de adiante da carpa do escenario secundario. Teño que darlle unha volta ao disco recén editado porque de primeiras estaba chulo, pero en concerto cumpriu a súa función de andar un pouco en paos con descoñecidos para soltar tensión.
Venres 18: Mollados por dentro, mollados por fóra
Vaia temazo é ‘La Fuerza’ de Kokoshca. Non tocaron no Paredes, pero mollados coma pitos rematamos todos os que alí estivemos o venres. Dende iso das sete da tarde ata máis ou menos a mesma hora do día seguinte caeu unha cantidade de importante de auga que, de ter soplado algo máis o vento, igual tería obrigado a suspender algunha das actuacións. Por sorte, non houbo máis perdas que as das comodidades dos días previos. Onde antes había un paseo fluvial precioso, herbiña cortada e un clima agradable agora só quedaba lama, máis lama e pozas de auga enlamada. Pensei en borrarme e subir a última hora só para ver aos cabezas de cartel, mais houbo un pequeno amago de escampar e mordín o cebo.
Cheguei para ver a Domi & JD Beck no escenario principal ás oito e media da tarde. Outro grupo que pospuxera ver noutro festival mencionado bastantes veces. Eles forman un dúo que vén ser unha especie de interpretación de como sería un grupo de jazz sacado da serie de Euphoria. Teñen unha posta en escena un tanto estrambótica e colorida, colaboracións con Snoop Dogg ou .Anderson Paak, e desprenden moita inocencia. Pero ambos os dous son uns virtuosos dos seus instrumentos. Domi dos teclados e JD Beck da batería (houbo pasaxes do concerto que parecían sacados do metraxe de peli de Whiplash). Melodías jazz, moita influencia do hip hop e cero partes cantadas. Unha proposta curiosa e bastante hipnótica de ver en directo.
Tal e como outros días foi na carpa onde se cociñou o máis interesante do cartel, o venres era unha xornada de escenario principal, sen resguardo posible da chuvia. Con todo, a situación era bastante tolerable cando Yung Lean saliu ao escenario a dar o concerto que me podería ter feito perder a cabeza por completo en 2017 ou 2018. O rei do trap triste, dos sadboys e das sadgirls, unha auténtica icona a nivel global; capaz de soster no seu carisma un espectáculo de algo máis de hora de cancións autodestructivas. A día de hoxe teño visto moito deses efectos e, por sobreexposición, terminei saturado do trap, aínda que poder pillar ‘Afganistan’, ‘Miami Ultras’ e, sobre todo, ‘Kyoto’ en directo segue tendo vibras de evento xeracional. A crónica musical dunha xeración, a nosa, bastante perdida.
Tocaba agardar por Black Midi, tiña un sitiazo no centro das primeiras filas, chovía a cristo e era consciente do que ía pasar en só uns minutos. O puto inferno. Black Midi son a banda máis punk de toda a escea Windmill e o directo é o máis salvaxe de todos. Saíron ao escenario ao ritmo de ‘Suavemente’ de Elvis Crespo e foi o único suave dun concerto apocalíptico entre a chuvia. Guitarrazos, hostias coma pans á batería e aos baixos. Peña contorsionándose sobre o escenario. Xente con impermeables e capuchas no público remexéndose nun frenesí primitivo. Non houbo tregua no ceo e non houbo tregua na terra mentres durou a música. Poucas veces necesitei aire nun concerto coma nese. Sigo sen comprar de todo a súa proposta e son máis fan doutros compañeiros seus do art punk, pero son brutais en todo o amplo do significado da palabra.
Para cando Little Simz saleu ao escenario (1:45 am portuguesas, tarde de carallo para calquera estándar) a miña roupa pesaba o triplo do normal. Estaba empapado nivel sentir a auga marchando das miñas zapatillas a cada paso que daba. Estiven tentado en varias ocasións de marchar e de esperar a outra ocasión para ver a Simbi. Pero fiquei. E foi o correcto. É a mellor rapeira do mundo. Non admito discusión. En días quentes podo dicir que é a mellor artista. Sometimes I Might Be Introvert foi o meu disco favorito de 2021 (con permiso de Nuno) e NO THANK YOU non me entrou tan ben, pero ten cancións para dar e regalar. A auga non botou por terra un concerto monumental, de dominio total do escenario, de flow divino, de toques soul cando foron precisos, de concesións ao afrobeat, de tolemia grime cando rescatou ‘Venom’ dos seus inicios. Perfecto de comezo a fin. Será polas horas nas que escribo isto, mais quedei sen palabras que lle fagan xustiza á semellante artista. Por certo, as catro referencias máis importantes de cada día foron mulleres. De verdade, non é tan difícil programar e programar ben @restodefestivais.
A miña idea era poder desfrutar da sesión de Kenny Beats na carpa, pero o horario era bastante prohibitivo (4:00 am) tendo en conta que levaba case seis horas á chuvia e que eu mesmo era consciente de que esta noite ía ter consecuencias. Escribo esto cinco días despois ca gorxa escarallada, tos e mocazos. Deume bastante rabia, non o nego, non poder ver en vivo o desfase que tivo que ser a pinchada do tipo que rebentou o chan dunha Boiler Room a base de poñer ao público a dar zapatilla. Puf, é que ata o vídeo está guapísimo.
Sábado 19: A despedida de Lorde no 30 aniversario
Tres días de festival durmindo sobre unha esterilla e unha noite enteira á chuvia. O sábado era bastante menos persoa que de costume e decidín que fumarme Sleaford Mods e agardar todo o posible para subir ao festival era a decisión correcta. Non conseguín que secara ningunha da roupa mollada do día anterior -nin as únicas zapatillas que levei-, máis polo menos cheguei cas pilas cargadas para o último día.
Axudou que un concerto coma o de Explosions in the Sky saíra tan ben, aínda nas circunstancias nas que foi. O sábado houbo un aumento importante da xente no recinto e as comodidades eran menores que nos días anteriores. Moita desas persoas eran, sobre todo, fans de Lorde e coparon as primeiras filas dende ben cedo, sen ceder un milímetro e roñando bastante a quen quería coller sitio para ver outros concertos. Como pasou cas Ginebras no Son do Camiño, todo isto ía acompañado dunha actitude non demasiado respetuosa cara aos outros grupos. Había bastante peña falando e á súa bola, o cal no medio dun concerto de post-rock, de silencios, interludios eternos e emoción contida podía mezclar bastante mal. Os músicos decidiron tocar enteiro o disco The Earth is not a Cold Dead Place, de 2003, e o resultado foi un éxito absoluto. Conforme avanzaba o concerto eran menos as bocas abertas para falar e máis as que o estaban abraiadas polo que estaba a acontecer sobre o escenario. Cústame facer escoita activa destes discos cando os poño na casa, pero en directo son toda unha experiencia. Decibelios, muros de son, catarses instrumentais. Explosions in the Sky foron un polo magnético de atención sobre o escenario, un dos concertos do festival aínda tocando en praza a priori hostil.
Si xogaban como locais Wilco, os outros grandes reclamos do día, aos que recibín sen moitas ganas -non son moi fan dos seus discos, pero non me daba a enerxía para meterme nun descontrol de concerto coma o de Les Savy Fav na carpa-. Quedei a ver que atopaba e a tachalos da lista de grupos que nunca vira. O concerto foi solvente, tirando de cancións clásicas dunha traxectoria máis que contrastada. O que me agradou foi a viaxe de poder experimentar ‘Impossible Germany’ en directo. Teño certa historia con esa canción. Abúrrenme un pouco Wilco, pero lembro escoitar por primera vez ese tema no streaming en YouTube dos concertos do Primavera de 2012. Alí foi cando descubrín o festival, na edición na que The Cure tocaron tres horas, tamén retransmitidas (espero non ser vítima do Efecto Mandela). O caso é que me lembro do Javi de case 18 anos -faltaba un mes- que estaba a preparar a selectividade e que literalmente quedou parvo cando veu a explosión das guitarras dese tema. Tamén volvín quedar así este fin de semana. Hai maxia na delicadeza e precisión dese tema. Ten sido unha década na que me pasaron moitas cousas, boas e malas, e todas elas pasaron pola miña cabeza de cabalo das guitarras de Wilco. Só por iso, pagou a pena. Dáme igual que tamén tocaran ‘Jesus, etc.’ ou ‘A Shot in the Arm’. O meu concerto foron eses dez minutos e a viaxe de dez anos que fixen mentres.
Por fin, o momento de Lorde. A actuación, con diferenza, máis esperada da noite e do festival. A artista pop total. A adolescente rebelde de Pure Heroine, a xoven co corazón partido de Melodrama, a artista de éxito de Solar Power -defendo este disco, aínda que non sexa ningún dos anteriores-. O que non defendo é que siga sen cantar en directo ‘Stoned at the Nail Salon’, que é o mellor tema, pero dá igual. Lorde segue a medrar como artista. Era o día de despedida dun disco moi importante para ela, que marca un punto de inflexión na súa traxectoria que pode ser un salto un vacío ou un trampolín a un estamento superior. Non vai volver haber outro Melodrama porque nunca vai poder revivir esa excitación tardoadolescente das primeiras rupturas, pero é igual. É un furacán en directo: corre, salta, baila, amaga con chorar, séntase a conversar coa xente, di que adora Portugal e nos seus ollos aprézase o brillo da sinceridade. E, por riba de todo, prima a música. A instantaneidade de ‘Royals’, a liberación de ‘Mood Ring’, a viralidade de ‘Homemade Dynamite’. Hai espazo para temas novos, pero eu só quero pedirlle que os deixe madurar e macerar. Que descanse, que se dedique a ela mesma e só volva cando de verdade sinta que quere volver percorrer o mundo de xira semana tras semana. Hai un diamante nela, xa pulido en moitas caras, pero tamén con outras por revelar. Para a despedida, un trío que acredita o seu espazo no Olimpo do pop: ‘Supercut’, ‘Ribs’ e ‘Green Light’. Hai quen mataría por un tema a esa altura. Ela tenos para dar e regalar. It drives you crazy getting old.
Marcha Lorde. Explosións de confeti e de pirotecnia a cargo da organización do festival. Voan pelotas xigantes estampadas ca imaxe do Paredes de Coura. OBRIGADO, pódese ler nas pantallas xigantes, que axiña revelan unhas datas, 14 a 17 de agosto, e funden a negro cun “Até 2024”. Será o FOMO, será a SuperBock, será que sona ‘Common People’; máis é difícil non verse volvendo á praia fluvial do Taboão o ano seguinte.
Quedaba o after e, contra todo pronóstico, quedaban cousas por rascar. Na carpa estaban ascendant vierge. Perdinme medio concerto en Barcelona porque non din chegado antes de ver a Blur. Aquí vino enteiro. A clase de bizarrada tecnopop que me volve loco. Bases maquineras, falsetes estrafalarios, enerxía por todas partes, un tema inmortal coma ‘A L’Infini’ e ata un remix guapísimo de ‘On a Mountain’ de Danny L. Harle. Difícil pechar máis polo alto unha edición dun festival tan especial como o que temos a só unha docena de quilómetros da fronteira de Galicia. Por outros trinta anos baixando a Paredes de Coura en agosto.
Por certo, teño cantidades industriais de FOMO polo Canela Party desta semana. Unha auténtica salvaxada de cartel. Gústame absolutamente todo, está todo o que me interesou bastante nos últimos meses e aínda non puiden ver e ata van os King Gizzard & The Lizard Wizard. Vou ter que silenciar ou poñer un filtro ou algo porque o estou pasando realmente mal.
A canción da semana
Pasan das catro e media da mañá na madrugada do mércores 23 de agosto cando escribo isto. O post sale en escasas cinco horas. Tiña pensada unha disertación algo extensa para esta sección a conta do trap e en parte fixen unha merda de reseña de Yung Lean por ese motivo, pero tendo en conta que este é, xa por bastante, o post máis longo da Xanela, creo que non procede soltar máis a chapa.
Como calquera canción que meta aquí vai ter menos espazo do que lle sería propio en condicións habituais, creo que é xusto que sexa algunha que xa teña sido protagonista con anterioridade, así que o privilexio vai ser para ‘Stoned at the Nail Salon’ de Lorde.
Insisto en que é o mellor tema de Solar Power. É unha balada preciosa na que brilla especialmente a voz da cantante e cuxa letra captura bastante ben o momento emocional da artista no momento da gravación do seu terceiro disco. “But my hot blood’s been burning for so many summers now / It’s time to cool it down, wherever that leads”. Veráns e veráns encadeados de xira polo mundo adiante. O desgaste da sobreexposición. O peso do estrellato. Todo relatado cunha sinxeleza que abruma, cuns arranxos preciosos que enfatizan a carga emocional -está detrás a man do puto Jack Antonoff-.
E xa. Escoitádea. É fermosísima. Suficiente para rescatar da queima Solar Power.
Corto xa, porque aínda que faga unha noite de calor horrible, son horas de intentar polo menos durmir. Moitas grazas por ler. Se chegaches ata aquí dunha sentada, es un auténtico exemplo de resistencia (ou de tempo libre). Agardo que, entre as máis de 6.000 palabras deste post, puideras atopar algo interesante ou novidoso para ti. Azos e apertas. Ata a semana que vén!
