Pasar fame
ACAB: All Caseros Are Bastards
Esta semana tiven que baixar á farmacia a por unha pomada para as picaduras de mosquitos. É un acto que se repite na primeira vaga de calor de cada ano, que afronto pensando que desa vez si, que xa nunca máis me van acribillar ás primeiras de cambio. Como non podía ser doutra forma, equivócome e ao día seguinte baixo resignado a por unha crema para as ronchas e a por un enchufe para poder ter as fiestras do piso abertas sen medo a episodios similares. A miña versión propia do posado de Ana Obregón, que marca a apertura da tempada de verán.
É unha anécdota bastante mundana e cutre para abrir un boletín coma este, mais a visita anual á farmacia deste ano agasalloume cunha postal bastante curiosa. Na porta do edificio atopeime con tres chavales, peregrinos, para máis señas, sentados nun banco bebendo litronas de cerveza. Nada demasiado criticable, alén de que a lexislación municipal non deixa beber na rúa -salvo algunhas excepcións-, froito daqueles anos tolos de loita sen piedade contra o botellón. Andei trinta metros, fixen a miña compra e puxen rumbo de volta ao piso. Resultou ser que en cousa dun minuto ou minuto e medio a situación empeorara bastante e un deles estaba a gatas polo chan devolvendo mentres os outros dous se escarallaban del. Eran as sete da tarde.
Non deixa de ser unha anécdota sen importancia, pero resume bastante ben o que é a vida nos dous próximos meses en Compostela: mosquitos e peregrinos borrachos. Como aves migratorias, universitarios e xente local deixan os pisos para voltar ben ás casas de seus pais ou ben ás segundas residencias (antes a moda eran Porto do Son e Esteiro, agora aquélase máis Sanxenxo e Portonovo). O ascensor do edificio fica varias horas no mesmo piso ata que o volven chamar. Xa non se oen nenos no piso de arriba nin música no de abaixo, como moito o roce contra o chan dalgunha maleta. A mesma liturxia todos os anos.
Volvendo á historia do meu colega guiri etílico perdido na tardiña dun luns de xuño, non quero sinalalo a el a título individual como culpable de nada. Quero pensar que o mal trago de poñerse a vomitar nunha rúa do centro da cidade a pleno sol, máis a resaca do día seguinte, non son o principal aliciente desta xente para facer o Camiño e que a calquera se lle pode ir das mans. Aínda así, non deixa de ser un exemplo de no que se ten convertido esta cidade
Non hai moito, o candidato de Junts á alcaldía de Barcelona, Xavier Trias, dicía nunha entrevista para El Diario que a alternativa ao turismo era “pasar fame”. Négome a crer que sexa unha opinión real e non un alegato electoralista para rascar votos de hostaleiros, propietarios de tendas de souvenirs e algún que outro empresario vinculado ao sector. Dicir isto en Barcelona, unha cidade na que o alugueiro medio sobrepasa os 1.080 euros nos que actualmente está fixada a mensualidade do salario mínimo interprofesional, que recibe anualmente máis de dez millóns de visitantes, e que, anos atrás, era exemplo en medios internacionais do problema que representan os pisos turísticos non é cinismo, é un insulto á intelixencia.
Podería seguir con temas barceloneses, pero prefiro levar o debate á cidade que coñezo e na que levo case trinta anos facendo vida. Santiago rexistrou no mes de maio máis de 61.000 peregrinos acreditados coa Compostela. 2.000 por día. 13.000 máis que o ano pasado, no que xa se acadaran cifras récord. Tampouco é unha cifra tola para unha cidade de case 100.000 habitantes censados (a poboación orbitante é moito maior). As alertas empezan a saltar cando: 1. Maio non é nin de lonxe o mes con maior afluencia de visitantes. 2. Gran parte de turistas que pasan por Compostela non computan nas estatísticas oficiais.
Para aclarar este segundo punto gustaríame sinalar que, en teoría, só entre un corenta e un cincuenta por cento dos peregrinos que completan calquera dos Camiños de Santiago recollen o seu diploma acreditativo e figuran nas cifras do sistema. Como non atopei o artigo onde afondaban neste tema (lino hai xa un tempo e nin mirando en tres buscadores diferentes fun capaz de dar con el) vou poñer un tanto en cuestión a cifra, máis quedemos con que os números oficias non abranguen todo o que deberan.
Outra das medicións empregadas para calcular o impacto, ou o éxito, turístico nunha cidade é o numero de pernoctacións. En Compostela, esa cifra tamén acadou máximos históricos en 2022 ao superar o millón e medio. Preto do dobre que cidades que a multiplican en poboación como A Coruña ou Vigo e á cabeza de todas as cidades Patrimonio de España. Pero este dato non amosa todas as cores do espectro, xa que non ten en conta, por exemplo, o impacto deses visitantes que chegan en cruceiro á Coruña e se aproveitan da proximidade para achegarse en tren, pasar un par de horas vendo o casco histórico, comer por alí e voltar antes de que o barco se bote ao mar de novo. Nin tampouco das moitas familias que no verán alugan residencias turísticas na costa e aproveitan os moitos días nubrados nos que a praia non é unha opción para pasear pola cidade. As nubes en agosto equivalen en Santiago a aparcadoiros cheos e moitos SUV conxestionando o tráfico.
En resumo: non hai intención algunha de medir seriamente a presión turística á que está sometida a cidade nin de tomar medidas para paliala agás un tímido informe acerca do impacto de aplicar unha (nota do editor: moi necesaria) taxa turística, que reportaría en torno a tres millóns de euros anuais ao Concello. Con todo, non é difícil estimar en máis dun millón de persoas o número total de turistas que pasan pola capital galega; unha cifra que, proporcionalmente, multiplica por máis de dez veces o total de habitantes da cidade. Barcelona, o epítome das cidades masificadas polo turismo, non se achega a eses números. A diferenza é que nesta última xa existe dende hai tempo un sentimento contrario ao turismo e disposición, escasa, pero existente, para intentar encauzalo e reformulalo. Compostela, mentres tanto, vive instalada nese mantra de que só vive do que deixan peregrinos e universitarios.
A USC, por certo, ten hoxe preto de 20.000 estudantes menos que hai vinte anos, sen contar que o campus de Lugo foille ganando peso aos compostelanos. Comento isto porque xusto esta semana se publicaba en prensa que hai estudantes da USC mudándose a vivir a Milladoiro e Bertamiráns, cidades dormitorio a varios quilómetros de distancia do centro e pertenecentes a outro termo municipal. Se hai menos estudantes e a poboación se mantivo máis ou menos regular nos últimos anos por que faltan vivendas? O elefante na habitación do mercado inmobiliario leva un bastón cunha cuncha de vieira. Aproveito para mandar dende aquí todos os meus peores desexos a eses caseiros que baleiran de estudantes os seus pisos en xullo e agosto para poñelos ilegalmente en alugueiro turístico. Outro día abrimos ese melón, pero non hoxe.
Orgullosos, pero non das tetas
Como a suposta introdución, que terminou sendo unha parrafada inmensa, se me foi moi longa quedei sen espazo para outras movidas que quería contar, así que antes de nada, quero comentar o lamentable suceso que se viviu con motivo da celebración do Orgullo en Murcia, onde Rocio Saiz tivo que ver como un policía municipal pasado de voltas lle facía interrumpir o seu concerto por quedar cos peitos ao aire na metade da interpretación dunha canción. A imaxe de Rocio tendo que cubrirse ca bandeira LGTBI+ é icónica e os feitos que se sucederon un retrato da triste situación na que vivimos. Ás poucas horas a artista colgou este comunicado nas súas redes sociais.
A recepción por parte do público foi de indignación e de apoio, aínda que non faltaron os subnormales que aproveitaron a ocasión para exhibir as súas carencias acosándoa. Por sorte, a contestación que espertou o tema en redes acabou cunha desculpa pública por parte do corpo local de Policía, na que aseguraban que o axente de turno actuara por iniciativa propia e sen comunicalo aos seus mandos. Por ese motivo abréuselle un expediente disciplinario, aínda que o esperable é que quede en nada cando se rebaixe a indignación.
Todo na mesma semana na que Vox quere vetar a Rodrigo Cuevas de calquera programación municipal en Gijón por empregar a lingua asturiana na súa música. Mentres tanto, o cabeza de cartel do Orgullo da Coruña loce tal que así. Está quedando un país fantástico en canto a liberdades.
Triángulo cadran o círculo
Aínda que puxen uns cantos memes para aliviar, o certo é que quedou unha edición bastante intensita da Xanela, así que imos pechar cunha ronda rápida e liviana de comentarios musicais:
O xoves pasado fun ao Surfing the Lérez e, aparte de ver por enésima vez en directo a The Rapants e Boyanka Kostova, puiden comprobar que Futuro Alcalde pinta a ser the next big thing das cousas feitas aquí. Xa o EP que sacou hai uns meses, Bailando en Paraíso, tiña detalles guapos a comentar, pero é unha proposta que mellora bastante en directo a base de fliparse, cantar mal e, sobre todo, ter simplemente ganas de pasalo ben.
Saleu novo disco de Triángulo de Amor Bizarro e, para sorpresa de ninguén, teño nova obsesión. Sed é a miña zona de confort. O meu lugar feliz feito música. Hai un ¿tributo? nada velado a New Order (‘Estrella Solitaria’), guitaras que por momento parecen de Black Sabbath (‘Cómprate un Yate’) e todas as señas de identidade da casa. TAB son un grupo referencial dos últimos quince anos, que tanto nos regalan explosións de ruído (‘Estrella Antivida’) como o dream pop máis elegante nunca feito (‘Canción de Muerte del Pez Dorado’ ou ‘La Condena’). Para min firman un digno sucesor dese disco homónimo de 2020 que foi a banda sonora do meu confinamento e que ten, dende agora, ten un novo acompañante na cima creativa dun grupo imprescindible.
Tamén escoitei bastante esta semana o novo álbum de King Gizzard & The Lizard Wizard, co quilométrico nome de PetroDragonic Apocalypse; Or, Dawn Of Eternal Night: An Annihilation Of Planet Earth And The Beginning Of Merciless Damnation. O grupo máis inclasificable e hiperactivo da última década volve aos camiños do metal iniciados en Infest the Rats’ Nest (2019) cun traballo que se alonxa un pouco dese thrash metal herdeiro de Slayer e que, mantendo elementos en común con esa época, mira máis cara aos terreos do groove cun son máis sucio e pesado. Son 48 minutos de guitarrazos e hostias sen piedade aos instrumentos. O disco de metal que moitas bandas de metal non son capaces de gravar. Un chute adrenalítico.
Outras cousas que escoitei: Moloume o disco en solitario de Killer Mike lonxe do que suele facer con Run the Jewels. É un rap máis introspectivo e menos explicitamente político, pero igual de ben feito grazas ao tremendo flow que gasta. Tamén teñen boa pinta os adiantos do novo disco de Woods, a banda de psicodelia folkie por excelencia, e de Aphex Twin. Díxome bastantes menos cousas, iso si, Space Heavy, o novo disco de King Krule.
Con isto chegamos ao final da Xanela, non sen engadir, como cada semana, unha nova canción á lista de reproducción desta newsletter, que deixo por aquí por se vos queredes subscribir.
A escollida nesta ocasión é creo que un dos sinxelos máis perfectos da historia da música: ‘Beautiful Ones’, de Suede. Os británicos son a miña banda favorita do britpop e, a día de hoxe, Brett Anderson aguanta bastante mellor o tipo -aínda que as pasa putas cos agudos- como líder carismático da banda do que o fan Liam Gallagher, moi en horas baixas en solitario, para Oasis ou Damon Albarn para Blur; aínda que polo que puiden ver no Primavera este último aínda se defende bastante ben e Gorillaz é das poucas cousas feitas a posteriori da explosión do britpop medianamente aceptables.
Deixando o presente aparte, ‘Beautiful Ones’ é o tema de Suede por antonomasia. A máis popular, a máis aclamada nos concertos, a máis hedonista. Sexo, drogas, guitarras contaxiosas, coros infinitos. O exercicio perfecto de canción pop dun grupo que, aínda que ten discazos como Dog Man Star, cando realmente brillaba era á hora de facturar cancións perfectas. ‘Trash’, ‘So Young’, ‘Animal Nitrate’ e outras moitas poderían formar parte da lista, pero ‘Beautiful Ones’ é a que mellor cumple esa función de todas elas. Penso que é humanamente imposible escoitala e non repetir en bucle ese “la, la, lalala” durante horas na cabeza. Longa vida á decadencia cuqui.
Ata aquí. Se chegastes ata o final, moitas grazas por ler este espazo. Se non chegastes e non lestes isto, grazas igualmente. Vémonos para a semana con máis música, máis teimas e máis parrafadas. Apertas!