Declinando o manual dos Pixies
Gila! Gila! Gila!
Boto de menos escribir sobre actualidade e sobre política. Non sei se isto é síndrome de Estocolmo ou que de verdade me gustaba facelo no seu momento, mais a destas municipais é dende 2015 a primeira campaña electoral que, por motivos que non veñen ao caso, non estou a seguir como xornalista e fáiseme rara a situación. Rara por non dicir triste. Non por que o panorama político non sexa unha esterqueira que deixa en mal lugar a aqueles que defendemos o voto e a participación como unha das poucas formas que temos de construír un mundo mellor, senón porque o meu corpo estrana dalgún xeito esa dose de autorealización de atopar un titular despois de dúas horas de mítin baleiro, de insultos á intelixencia e de lugares comúns. Tamén o de percorrer Galicia en coche, contar miles de quilómetros e rezar por que se cancele o último acto do día no Barco de Valdeorras ás 21:00 horas para non ter que cear un bocadillo nun bar ao pé da autopista en Castela e León antes de chegar de volta á casa de madrugada.
Hai un microcosmos que só existe entre a noite do xoves de pegada de cartaces e a xornada de reflexión. Unha quincena de compromisos estériles, anécdotas surrealistas, polémicas absurdas, enquisas tolas, comerciais de votos e persoas á beira do ataque de nervios. En dous mundos tan pouco auténticos hoxe en día coma o da política e o do xornalismo agrada ver a forza transformadora e vital que ten algo ten simple coma un voto. Porque aínda que esteamos instalados na campaña e no anuncio perpetuo, na concatenación de golpes de efecto de marketing político, todo se reduce a que salga ben a conta dos papeliños das urnas. Sempre me gustou moito ese ‘People Have the Power’ de Patti Smith e, aínda que sexa un pouco mentira e a toma das decisións sobre as cousas importantes se externalice a bancos centrais e outras institucións non moi amigas da xente, gústame pensar que aínda pintamos algo escollendo ás figuras do taboleiro.
Atopar petróleo
Esta semana ía fatal de temas para Xanela. O normal é que redacte estes boletíns na noite do martes para que se sintan algo frescos cando os publico o mércores, pero durante a semana vou macerando as ideas na miña cabeza e dándolle unha especie de forma aos mosaicos que aquí compoño.
Desta vez, era domingo á tarde é non tiña nin idea de que ía contar. Nesta semana púxenme ao día ca gran maioría dos discos -novos e vellos- que tiña pendentes de escoitar e iso, máis o tema de repasar un chisco o cartel do Primavera xa cos horarios diante, fixo que en sete días non apareceran grandes temas que rescatar para a newsletter. Ata que comezou a brotar petróleo de debaixo dunha pedra.
Built to Spill son o típico grupo de dinosauros aos que nunca prestara moita atención. A mítica banda americana de líder barbudo dos 90. Guitarras con distorsión. O manual dos Pixies de lento-rápido-lento. Un pouquiño de existencialismo e outro de introspección. Todos os ingredientes que me seguen a facer clic na cabeza hoxe en día, pero que tampouco me contan nada novo a esta altura da película. Ata que puxen a sonar o Perfect from Now On.
Odio traer reseñas de discos ou de música que teño aínda moi recente ou sen dixerir de todo, pero penso que nesta ocasión é diferente. O propio título do álbum é un anticipo: perfecto dende agora. Son só oito cancións, 54 minutos -si, non se cortan ca duración dos temas-, pero para min foron toda unha viaxe ata o punto de anotar cun boli nunha libreta os pensamentos que me ían pasando pola cabeza mentres o escoitaba.
Xa só o tema inicial, ‘Randy Described Eternity’, é para min un antes e un despois. A nivel sonoro é flipante: a melodía, como todo vai medrando, como a voz de Doug Martsch se mantén sempre no punto exacto de tensión e como as guitarras lanzan a canción cara ao infinito. E tamén, posiblemente, a mellor definición da eternidade nunca escrita, a pluma erosionando a esfera de metal xigantesca: “Every thousand years / This metal sphere / Ten times the size of Jupiter / Floats just a few yards past the Earth / You climb on your roof / And take a swipe at it / With a single feather / Hit it once every thousand years / ‘Til you’ve worn it down to the size of a pea / Yeah, I’d say that’s a long time / But it’s only half a blink / In the place you’re gonna be”.
Martsch podería pechar o disco aquí e xa sería un dos meus favoritos de sempre. Pero hai sete temas máis. E aínda que algúns me poidan gustar máis ca outros, o que me fascina de Perfect from Now On é a capacidad para formar un só suxeito, no que todo está conectado, que flúe á perfección entre cortes a pesar dos cambios de rexistro. É un disco maxistral e xeneracional, que para min os pon por riba de auténticos colosos da música alternativa dos 80 e dos 90 coma Pavement ou eses Sonic Youth e Dinosaur Jr. dos que tanto bebe.
Falo da banda en singular porque, aínda que en trinta anos de traxectoria teñan pasado por ela multitude de músicos, todo se reduce ao xenio creativo de Doug Martsch, alma máter de Built to Spill e líder único do proxecto. Volvendo a Perfect from Now On, e sen ánimo de extenderme moito máis falando sobre o disco (é perfecto, é o unico que hai que contar), si quero dar conta deste fragmento dunha reseña extensa que atopei en Rate Your Music e que me gustou tanto coma o álbum ou máis. Contexto: son dous colegas de 17 anos que pillaron este disco ao pouco de saír e o escoitaron xuntos dunha sentada nunha viaxe longa en coche
A música ás veces é un catalizador de emocións, a nosa forma de describir ou de entender sen palabras un presente estrano, de compartilo con seres queridos, unha pedra de Rosetta ca que descifrar o xeroglífico da existencia. Atopei petróleo nos oito cortes deste disco, ao que sei que volverei unha e outra vez de aquí en adiante. Aos ruídos estranos da mosca de ‘I Would Hurt a Fly’, á calma vibrante de ‘Stop the Show’, á guitarra retorcida de ‘Made-Up Dreams’, ao vals perturbador de ‘Velvet Waltz’, ás mutacións de ‘Out of Site’, ás expectativas fallidas de ‘Kicked in the Sun’ ou ao celestial peche de ‘Untrustable’.
Pechar os ollos non soluciona os problemas
Atopei por Twitter unha ligazón a esta reportaxe de Tamara Montero en La Voz de Galicia. Vou intentar non contalo todo, porque paga moito a pena lelo, pero sei que todo o que sexa mandar á xente fora deste post funciona regular e, como non quero que quede sen difundir a historia que ten entre mans, darei algúns detalles.
O texto aborda unha investigación arqueolóxica de Xurxo Ayán e Carlos Otero Vilariño sobre os puticlubes. Si, arqueoloxía e prostíbulos na mesma investigación. Sona raro, pero o que nos contan énos máis familiar. Di Ayán que a arqueoloxía “fai visible o que non se quería facer visible” e, na súa investigación, vai revelando como funcionaba este lucrativo e ilegal negocio na Galicia e Castela e León dos 90 e de principios de século en locales xa pechados e abandonados, coma o Eros da famosa Operación Carioca.
Dende restos de cintas de música ou bebidas alcólicas a imaxes tan dolorosas como as xaulas nas que vivían e traballaban as mulleres que exercían nestes locales. Espazos minúsculos, sen camas, e con caixas de medicamentos para tratar as adiccións ás que este estilo de vida as acababa condenando.
Corto aquí os detalles do artigo de Tamara porque non quero pisar un tema tan meritorio como o que fixo (que difícil contalo sen caer no sórdido e con tanta elegancia), pero insisto en que merece o escaso tempo que leva lelo para darse conta da falta de humanidade que carrexa este sistema de consumo de corpos, normalizado na sociedade e sen ningún tipo de resposta institucional a curto prazo para abolilo por completo. España é o prostíbulo de Europa e non existe un plan para remedialo nin centra a actualidade como si o fan infinidade de temas irrelevantes. O podcast que abre esta sección tamén entrevista aos protagonistas do estudo e afonda no tema.
O peche musical
Volveume quedar bastante intenso o contido da Xanela desta semana, así que para rebaixar tensións, aparte da típica canción ca que sempre despido os boletíns, deixo por aquí un par de novidades musicais lixeiras que me levan agradando uns cantos días:
O novo disco La boca aigua de Renaldo & Clara sabe a verán, a despreocuparse e a felicidade. Xa o adianto ‘Globus’ me pareceu no seu momento un temazo que non se despega dun, pero vén acompañado por outras cancións adictivas como ‘Trobo a faltar’ ou ‘S’està millor al carrer’.
Tamén na esfera catalana, aínda que chega dende Andorra, fai cousiñas julia amor, concretamente pop con moitos cacharros que cristaliza nun disco titulado “lo que pensé que era el amor”, do que me quedo sobre todo con ese ‘ya no lo siento’
Nunhas coordenadas musicais diametralmente opostas ás destes dous traballos está o novo sinxelo de King Gizzard & The Lizard Wizard, ‘Gila Monster’. Unha das bandas máis divertidas do mundo volve ao metal para o seu novo disco, que se vai chamar Petrodragonic Apocalypse; or, Dawn of Eternal Night: An Annihilation of Planet Earth and the Beginning of Merciless Damnation. Si, no que tarda en lerse sacaron xa trescentas cancións novas polo menos.
Máis arriba comentei o do manual de estilo dos Pixies. O lento-rápido-lento. Tanto uns veteranos de regreso coma Surfin’ Bichos (‘Máquina que no para’) como alguén que está empezando, como Jimena Amarillo en ‘Porque tu lo sabrías’, saben que é a mellor forma para facturar temazos.
Creo que despois de citar varias veces aos Pixies ao longo do boletín estaba feo non metelos como o grupo da canción da semana. Black Francis, Joey Santiago, David Lovering e Kim Deal son os catro xinetes do rock alternativo. Entre Surfer Rosa (1988) e Doolittle (1989) están todas as leccións do manual e do saber que facer. Podería meter a inmortal ‘Where Is My Mind?’ como a canción escollida, pero, aparte de ser moi obvia, faime gracia lembrar que o grupo rematou pedindo perdón por ser os causantes de que moitas alarmas de móbil se apagaran ao escoitarse ese “Stop!” co que se abre o tema.
Teño dudas de se a miña favorita dos Pixies é ‘Gigantic’ ou ‘Is She Weird’, pero como creo que o Surfer Rosa xa está bastante reivindicado por aí adiante voume decantar pola segunda. De 1990 e do disco Bossanova, fala de algo habitual na imaxinería do grupo: o sexo, en variantes con distintos grados de decadencia. A consigna, a de case sempre: lento-rápido-lento. Retrousos que se pegan como a roupa da cama no verán e moita mala hostia. Ía escribir que longa vida aos Pixies, pero vendo como están as cousas nos últimos anos, sobre todo dende a marcha de Kim Deal, non sei se é precisamente o desexo que quero expresar.
Bo día a todos! Ou tarde, ou noite o que sexa. Apertas e seguimos a lernos!